Thang đo ánh sáng (hay còn gọi là Hệ thống Đo sáng - Metering System) là một tính năng cốt lõi, giúp máy ảnh xác định bộ ba thông số phơi sáng (, , ) để tạo ra một bức ảnh đúng sáng.
Hiểu rõ về thang đo ánh sáng sẽ giúp bạn làm chủ các tình huống ánh sáng phức tạp, đặc biệt khi chụp ở các chế độ bán tự động (), theo kinh nghiệm của Trần Huy Camera.
1. Nguyên Lý Cơ Bản Của Đo Sáng
Mọi máy ảnh kỹ thuật số đều có một cảm biến đo sáng tích hợp ( - ). Nguyên lý chung là:
-
Giả định Grey: Máy ảnh luôn giả định rằng mọi vật thể trong khung hình có độ phản xạ ánh sáng trung bình là màu xám (Middle Gray).
-
Mục tiêu: Máy ảnh tính toán để bức ảnh có độ sáng trung bình tương đương màu xám .
-
Thanh đo sáng (EV): Khi chụp ở chế độ thủ công (), thanh đo sáng sẽ cho biết ảnh đang (thừa sáng) hay (thiếu sáng) so với mức (chuẩn ).
2. Các Chế Độ Đo Sáng Phổ Biến (Metering Modes)
Các chế độ này quyết định vùng nào trong ảnh sẽ được ưu tiên đo sáng:
-
Đo sáng Toàn khung (Matrix/Evaluative/Multi)
-
Nguyên lý: Máy ảnh phân tích toàn bộ khung hình, chia nhỏ và tính toán giá trị trung bình tối ưu nhất.
-
Ứng dụng tốt nhất: Phù hợp với hầu hết các tình huống ánh sáng đều (phong cảnh, du lịch).
-
-
Đo sáng Trọng tâm (Center-Weighted)
-
Nguyên lý: Ưu tiên đo sáng vùng trung tâm (thường chiếm - khung hình), ít quan tâm đến vùng rìa.
-
Ứng dụng tốt nhất: Phù hợp cho chụp chân dung mà chủ thể nằm giữa khung hình.
-
-
Đo sáng Điểm (Spot Metering)
-
Nguyên lý: Chỉ đo sáng tại một điểm rất nhỏ (thường - ) quanh điểm lấy nét bạn chọn.
-
Ứng dụng tốt nhất: Cần thiết khi chụp các cảnh có độ tương phản sáng tối cao (chụp ngược sáng, chủ thể tối trên nền sáng).
-
3. Khắc Phục Lỗi Đo Sáng Bằng Bù Sáng (EV Compensation)
Máy ảnh bị đánh lừa khi chụp cảnh quá sáng hoặc quá tối. Bạn cần dùng chức năng Bù sáng để điều chỉnh:
-
Chụp cảnh có quá nhiều màu trắng (Tuyết, áo cưới):
-
Máy ảnh sẽ cố gắng làm tối ảnh.
-
Khắc phục: Cần Bù sáng Dương ( đến ) để làm sáng ảnh, giữ được màu trắng tinh khiết.
-
-
Chụp cảnh có quá nhiều màu đen (Low-key, nền tối):
-
Máy ảnh sẽ cố gắng làm sáng ảnh.
-
Khắc phục: Cần Bù sáng Âm ( đến ) để giữ độ tối và độ tương phản cần thiết.
-
Hiểu và sử dụng linh hoạt các chế độ đo sáng kết hợp với () là kỹ năng then chốt để làm chủ ánh sáng trong mọi hoàn cảnh!
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về cài đặt máy ảnh hoặc cần tư vấn thêm, hãy liên hệ Trần Huy Camera nhé!